برهمکنش دزهای مختلف علف کش نیکوسولفورون و رقابت چند گونه ی علف های هرز با ذرت: ارتباط شاخص های زانتیوم، آمارانتوس و ذرت تحت غلظت های علف کش

آزمایش مزرعه­ای طی دو سال (1387-1386) به منظور شناخت تغییرات شاخص­های رشد مربوط به ذرت، زانتیوم و آمارانتوس در غلظت­های مختلف علف­کش اجرا شد. پنج غلظت علف­کش نیکوسولفورون به عنوان کرت های اصلی و 16 ترکیب تراکمی شامل 4 تراکم آمارانتوس × 4 تراکم زانتیوم به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی در قالب یک طرح اسپلیت فاکتوریل در یک تکرار طراحی شد. عملکرد دانه، زیست توده، سطح برگ و ارتفاع، به عنوان شاخص­های اصلی تغییرات ذرت در رقابت انتخاب شد. زیست توده، شاخص سطح برگ و ارتفاع هر یک بر عملکرد مؤثر بود؛ ولی زیست توده، بیشترین مقدار ضریب همبستگی را داشت. زیست توده ی ذرت مستقیماً با مقدار شاخص سطح برگ آن در ارتباط بود و مهم­ترین فاکتور تعیین کننده در میزان سطح برگ، از میان تمامی اجزای اندازه گیری شده، ارتفاع ذرت شناخته شد. افزایش عملکرد دانه، در تغییرات ارتفاع ذرت نهفته است. افزایش زیست توده ی زانتیوم بیشترین اثر کاهشی را بر عملکرد دانه­ی ذرت داشت. آنچه زیست توده ی زانتیوم را مستقیماً هدایت می­نمود، سطح برگ نسبی زانتیوم بود که خود، به شدت تحت تأثیر شاخص سطح برگ زانتیوم قرار داشت. مهم­ترین شاخص در تعیین اندازه­ی سطح برگ، تعداد شاخه یا انشعابات کوچک فرعی بر روی ساقه بود که در حقیقت منشأ برگ­های زانتیوم بودند. در مجموع مسیر اصلی تغییرات زانتیوم به صورت «زیست توده< سطح برگ نسبی< شاخص سطح برگ< تعداد انشعابات فرعی< ارتفاع» بود. از میان عوامل بیرونی اگرچه تراکم علف­های هرز نیز در نتایج مؤثر بود اما بااهمیت ترین عامل، غلظت علف­کش است که ارتفاع زانتیوم را تغییر داد و از آن مسیر واکنش­ها را تا تغییر عملکرد پیش برد. از میان شاخص­های اندازه­گیری شده­ی آمارانتوس، سطح برگ نسبی، بیشتر از بقیه، عملکرد ذرت را تحت تأثیر قرار داد. شاخص سطح برگ آمارانتوس نیز رابطه مستقیم با میزان زیست توده نشان داد. شناخت دقیق عناصر سیستم، رفتار، حساسیت­ها و واکنش­های متقابل گونه­های درحال رقابت، تحت تأثیر علف­کش­ها، درک روشنی از سیستم را پیش روی مدیریت علف­های هرز قرار خواهد داد که قطعاً در موفّقیت آن موثّر خواهد بود.